De maker van de controversiële Netflix documentaire Cowspiracy is terug met een nieuwe spraakmakende documentaire. Waar Cowspiracy vooral de samenhang tussen de bio-industrie en de achteruitgang van het milieu met als oplossing veganisme, duidelijk wilde maken. Wordt in What the Health de samenhang tussen de bio-industrie en de menselijke gezondheid aan de kaak gesteld, met ook hier weer als oplossing; veganisme. De documentaire deed veel stof op waaien dus daarom vandaag een recensie van What the Health.
Een Amerikaanse documentaire
Het hele probleem van deze documentaire wordt al meteen in het eerste shot duidelijk. Alle diabetici worden over één kam geschoren, alsof mensen met diabetes type 1 er ook maar iets aan kunnen doen dat hun lichaam geen insuline aanmaakt. Het kort door de bocht gaan is kenmerkend voor What the Health evenals het verhaal van één kant belichten. Let op, een Amerikaans verhaal, geen Nederlands of Chinees verhaal. Kip Andersen, de maker van de documentaire, onderzoekt de link tussen het Amerikaanse standaard dieet en gezondheidskwalen. Het Amerikaanse standaard dieet ziet er anders uit dan het dieet bij ons en daarmee zijn veel situaties die geschetst worden en conclusies die getrokken worden extreem en niet vanzelfsprekend toepasbaar op Nederland en überhaupt de rest van de wereld. Toch wordt deze documentaire wereldwijd op Netflix vertoond.
Een eenzijdige documentaire
Tal van artsen en specialisten passeren de revue in What the Health. Maar het valt op dat ze allemaal wel erg pro veganisme zijn. Een snel Google rondje laat zien dat bijna alle artsen die verschijnen in deze documentaire veganist zijn en dit actief naar de buitenwereld promoten. Op de Wikipedia pagina van Michael Klaper worden zelfs de woorden ‘veganism advocate’ gebruikt. Waar zijn de artsen die tegen veganisme zijn, de artsen die zowel de voor- als nadelen kunnen benoemen. Er wordt geschermd met uitspraken als ‘I found a study (…)’ en ‘this study says (…)’, maar overal is wel een studie voor te vinden die jou standpunt valideert. Dat houdt niet in dat door één studie jou uitspraak waar is, was het maar zo’n feest.
Een aangrijpende documentaire
Is er dan niks positiefs over de film te zeggen? Jawel, maar pas later in de documentaire slaat Kip Andersen een aantal spijkers op de kop. Er wordt een Afro-Amerikaanse vrouw geïnterviewd die in een gebied vol met varkensboeren woont. De stank is daar niet te harden en velen uit haar familie zijn overleden of hebben ziektes die te herleiden vallen tot de giftige stoffen die gebruikt worden door de varkensboeren. Haar situatie is schrijnend te noemen en laat de keerzijde van de vleesindustrie zien. Of de scène waarin getracht wordt een interview te houden met een chirurg, maar welke last minute gecanceld wordt en waarin de persvoorlichtster uiterst eerlijk is waarom. Er wordt nou eenmaal een heleboel geld verdiend met het opereren van de obese mensen. Dus het helpen naar een gezondere levensstijl zou desastreus kunnen uitpakken voor de chirurg in kwestie. Deze scènes laten zien dat er iets moet veranderen, maar of dat per se betekent dat we allemaal veganist moeten worden…
What the Health gaat naar mijn mening te kort door te bocht en presenteert veganisme als een soort halleluja oplossing voor alle problemen in de wereld. Had het een meer genuanceerd verhaal verteld, met zowel voor- als tegenstanders van het veganisme, dan was het in mijn ogen een sterkere documentaire geweest. Maarja, met nuance scoor je misschien niet echt.