Michael Pollan wist het al voordat het Voedingscentrum zijn nieuwe Schijf van Vijf presenteerde. Eet echt voedsel, niet teveel en vooral planten. Over de nieuwe Schijf van Vijf verschijnt maandag een blog, vandaag wil ik het boek van Michael Pollan uitlichten. Omdat dit boek naar mijn mening meer van waarde is dan die nieuwe schijf van vijf. Tijd om eens nuchter over eten te denken.
Tijdloze wijsheden in 2010
Dit boek stamt alweer uit 2010, maar per toeval vond ik hem een week geleden in de ruilboekenkast op Utrecht Centraal Station. In één ruk las ik hem in de trein uit en kon ik alleen maar concluderen dat Pollan niks nieuws vertelde maar wel iets tijdloos. De 64 ‘eetregels’ zijn verzameld uit wetenschappelijk onderzoek maar ook uit overlevering. Wij mensen hebben het al meer dan 2.000 jaar op deze aardbol uitgehouden, waarvan een overgroot deel zonder voedingswetenschap. We vertrouwden op ons gezonde verstand en culturele tradities, die generatie op generatie werden doorgegeven. Uit deze mix van kennis heeft Pollan een vierenzestigtal wijsheden gedestilleerd.
64 eetregels met een korreltje zout
Het is nooit de bedoeling geweest van Pollan dat lezers de regels uit dit boek tot op de letter volgden. Zijn credo is: “Eet echt voedsel, niet teveel en vooral planten” en hieruit heeft hij 64 meer praktische regels afgeleid die de consument kan helpen om makkelijker beslissingen te kunnen nemen in de supermarkt. Veel regels spreken voor zich en zullen mensen niet vreemd voor komen, maar er naar leven is een heel ander verhaal. Sommigen zien door de bomen het bos niet meer en als ze het bos toch zien kiezen ze veelal nog voor gemak. Dit boekje is dan ook meer een geheugensteuntje en een duwtje in de rug van de luie consument. Pak hem er af en toe eens even bij en blader er wat doorheen om weer wat motivatie en ideeën op te doen, want iedereen wil toch gezond oud worden?
Clichés als “Eet niets wat uw overgrootmoeder niet als voedsel zou herkennen”
Dit is misschien wel de leus waar veel mensen Michael Pollan van kennen en ken je wel de leus maar niet de spreker, dan weet je nu van welke man het is. Ik vind het altijd een beetje een cliché voorbeeld, alsof alle oma’s zo gezond waren (uit haar tijd stammen merken als Maggi en Honig) en mijn oma zou echt geen couscous of wraps hebben herkent, maar mag ik dat dan meteen niet eten? Zo letterlijk is het misschien niet bedoeld, net als de regel “mijd voedingsproducten die ingrediënten bevatten die een kind uit groep vijf niet kan uitspreken.” Wat kan een kind uit groep vijf allemaal al uitspreken? Kan het al worcestersaus zeggen, een heerlijke toevoeging aan je stoofschotels en sauzen? (Ik eigenlijk ook niet, ik leg volgens mij altijd de klemtoon verkeerd.) Het gaat er natuurlijk bij deze cliché regels allemaal om, om je met je neus op de feiten te drukken. Met ons hedendaags eten wordt een heleboel geknoeid en niet altijd ten goede van ons. De lange termijn gevolgen zijn veelal nog niet bekend en met onze huidige welvaartsziektes mogen we ons wel eens achter onze oren krabben of het misschien niet aan ons dieet ligt.
Mijn favoriete eetregel 64: “Zondig af en toe tegen de regels”
Leuk hoor, al die regels en ik weet het allemaal best. Maar soms heb je gewoon zin in een afhaalpizza of om in je eentje een bak ben&jerry’s leeg te eten. Gelukkig laat Pollan daar ook de ruimte voor en sluit hij met deze regel het boek af. Het leven moet natuurlijk ook een beetje leuk blijven.
Michael Pollan’s Echt Eten. Een Handleiding is een aanrader voor iedereen die van eten houdt en af en toe even een schop onder zijn kont nodig is om op het rechte pad te blijven.